威妥玛拼音及其与汉语拼音的对照表

一、威妥玛拼音方案和汉语拼音方案对比

剑桥大学汉语教授威妥玛(T. F. Wade,1818—1895)在华任职期间,为方便外国人(主要是使用英语的人)学习和掌握汉语,由他根据北京读书音制订的拉丁字母拼音方案给汉字注音。这个方案以后被普遍 用来拼写中国的人名、地名等,一般称为威妥玛拼音。1958年2月11日,全国人大批准颁布《中文拼音方案》后,威妥玛拼音停止使用。《中文拼音方案》1958年2月11日,全国人大批准颁布《中文拼音方案》,这是中国人自己按照科学的语音学原理制定的专门拼写标准普通话的方案;1979年起,联合国决定采用《中文拼音方案》作为在各种拉丁字母文字中中国人名、地名的标准;1981年8月,国际标准化组织通过决议,规定把《中文拼音方案》作为文献工作中拼写有关中国的名称、词语的国际标准。1997年美国国会图书馆采用汉语拼音方案。

二、中文姓名音译说明

外文资料中文姓名音译通常采用的是威妥玛拼音,但是有些音译并不规范,已形成了一些习惯用法。如:孔子 konfucius,孙中山 sun yat-sen,毛泽东 MaoZedong,蔣介石Chiang Kai-shek。

三、威妥玛拼音和汉语拼音对照表

Wade-Giles / 韦氏拼音Pinyin / 汉语拼音Wade-Giles / 韦氏拼音Pinyin / 汉语拼音
a  a  mi  mi  
ai  ai  miao  miao  
an  an  mieh  mie  
ang  ang  mien  mian  
ao  ao  min  min  
cha  zha  ming  ming  
ch’a  cha  miu  miu  
chai  zhai  mo  mo  
ch’aichai  mou  mou  
chan  zhan  mu  mu  
ch’anchan  na  na  
changzhangnai  nai  
ch’angchangnan  nan  
chao  zhao  nang  nang  
ch’aochao  nao  nao  
che  zhe  nei  nei  
ch’e  che  nen  nen  
chen  zhen  neng  neng  
ch’enzhen  ni  ni  
chengzhengniangniang
ch’engchengniao  niao  
chi  ji  nieh  nie  
ch’i  qi  nien  nian  
chia  jia  nin  nin  
ch’iaqia  ning  ning  
chiangjiangniu  niu  
ch’iangqiangno  nuo  
chiaojiao  nu  nu  
ch’iaoqiao  nuan  nuan  
chiehjie  nung  nong  
ch’iehqie  nü  nü  
chienjian  nüehnüe  
ch’ienqian  o  e  
chih  zhi  ou  ou  
ch’ihchi  pa  ba  
chin  jin  p’a  pa  
ch’inqin  pai  bai  
chingjing  p’ai  pai  
ch’ingqing  pan  ban  
chiu  jiu  p’an  pan  
ch’iuqiu  pang  bang  
chiungjiongp’angpang  
ch’iungqiongpao  bao  
cho  zhuo  p’ao  pao  
ch’o  chuo  pei  bei  
chou  zhou  p’ei  pei  
ch’ouchou  pen  ben  
chu  zhu  p’en  pen  
ch’u  chu  peng  beng  
chua  zhua  p’engpeng  
chuaizhuaipi  bi  
ch’uaichuaip’i  pi  
chuanzhuanpiao  biao  
ch’uanchuanp’iaopiao  
chuangzhuangpieh  bie  
ch’uangchuangp’iehpie  
chui  zhui  pien  bian  
ch’uichui  p’ienpian  
chun  zhun  pin  bin  
ch’unchun  p’in  pin  
chungzhongping  bing  
ch’ungchongp’ingping  
chü  ju  po  bo  
ch’üqu  p’o  po  
chüanjuan  pou  ou  
ch’üanquan  pu  bu  
chüehjue  p’u  pu  
ch’üehque  sa  sa  
chünjun  sai  sai  
ch’ünqun  san  san  
en  en  sang  sang  
erh  er  sao  sao  
fa  fa  se  se  
fan  fan  sen  sen  
fang  fang  seng  seng  
fei  fei  sha  sha  
fen  fen  shai  shai  
feng  feng  shan  shan  
fo  fo  shangshang
fou  fou  shao  shao  
fu  fu  she  she  
ha  ha  shen  shen  
hai  hai  shengsheng
han  han  shih  shi  
hang  hang  shou  shou  
hao  hao  shu  shu  
hei  hei  shua  shua  
hen  hen  shuaishuai
heng  heng  shuanshuan
ho  he  shuangshuang
hou  hou  shui  shui  
hsi  xi  shun  shun  
hsia  xia  shuo  shuo  
hsiangxiangso  suo  
hsiaoxiao  sou  sou  
hsiehxie  ssu  si  
hsienxian  su  su  
hsin  xin  suan  suan  
hsingxing  sui  sui  
hsiu  xiu  sun  sun  
hsiungxiongsung  song  
hsü  xu  szu  si  
hsüanxuan  ta  da  
hsüehxue  t’a  ta  
hsünxun  tai  dai  
hu  hu  t’ai  tai  
hua  hua  tan  dan  
huai  huai  t’an  tan  
huan  huan  tang  dang  
huanghuangt’angtang  
hui  hui  tao  dao  
hun  hun  t’ao  tao  
hung  hong  te  de  
huo  huo  t’e  te  
i  yi  teng  deng  
jan  ran  t’engteng  
jang  rang  ti  di  
jao  rao  t’i  ti  
je  re  tiao  diao  
jen  ren  t’iaotiao  
jeng  reng  tieh  die  
jih  ri  t’iehtie  
jo  ruo  tien  dian  
jou  rou  t’ientian  
ju  ru  ting  ding  
juan  ruan  t’ingting  
jui  rui  tiu  diu  
jun  run  to  duo  
jung  rong  t’o  tuo  
ka  ga  tou  dou  
k’a  ka  t’ou  tou  
kai  gai  tu  du  
k’ai  kai  t’u  tu  
kan  gan  tuan  duan  
k’an  kan  t’uantuan  
kang  gang  tui  dui  
k’angkang  t’ui  tui  
kao  gao  tun  dun  
k’ao  kao  t’un  tun  
kei  gei  tung  dong  
ken  gen  t’ungtong  
k’en  ken  tzu  zi  
keng  geng  tz’u  ci  
k’engkeng  tsa  za  
ko  ge  ts’a  ca  
k’o  ke  tsai  zai  
kou  gou  ts’aicai  
k’ou  kou  tsan  zan  
ku  gu  ts’ancan  
k’u  ku  tsangzang  
kua  gua  ts’angcang  
k’ua  kua  tsao  zao  
kuai  guai  ts’aocao  
k’uaikuai  tse  ze  
kuan  guan  ts’e  ce  
k’uankuan  tsei  zei  
kuangguangtsen  zen  
k’uangkuangts’encen  
kuei  gui  tsengzeng  
k’ueikui  ts’engceng  
kun  gun  tso  zuo  
k’un  kun  ts’o  cuo  
kung  gong  tsou  zou  
k’ungkong  ts’oucou  
kuo  guo  tsu  zu  
k’uo  kuo  ts’u  cu  
la  la  tsuanzuan  
lai  lai  ts’uancuan  
lan  lan  tsui  zui  
lang  lang  ts’uicui  
lao  lao  tsun  zun  
le  le  ts’uncun  
lei  lei  tsungzong  
leng  leng  ts’ungcong  
li  li  wa  wa  
liangliangwai  wai  
liao  liao  wan  wan  
lieh  lie  wang  wang  
lien  lian  wei  wei  
lin  lin  wen  wen  
ling  ling  weng  weng  
liu  liu  wo  wo  
lo  luo  wu  wu  
lou  lou  ya  ya  
lu  lu  yai  yai  
luan  luan  yang  yang  
lun  lun  yao  yao  
lung  long  yeh  ye  
lü  lü  yen  yan  
lüanluan  yin  yin  
lüehlüe  ying  ying  
ma  ma  yo  yo  
mai  mai  yu  you  
man  man  yung  yong  
mang  mang  yü  yu  
mao  mao  yan  yuan  
mei  mei  yüehyue  
men  men  yün  yun  
meng  meng  
威妥玛拼音及其与汉语拼音的对照表

来源于网络